Snoeien

De bedoeling van snoeien is het begeleiden van de boom naar een mooi eindbeeld met een evenwichtige kroon. Snoeien gebeurt in de eerste plaats om de veiligheid van mens en verkeer te garanderen.

Langs fietspaden, opritten, straten en snelwegen is het noodzakelijk om bomen op te kronen voor de noodzakelijke doorrijhoogte te garanderen en zo aanrijdingschade aan uitzakkende takken te vermijden. Verder is het belangrijk om dood hout en probleem- of zieke takken te verwijderen en op die manier verdere aantasting en infectiedruk te voorkomen.

De begeleidingssnoei in de jeugdfase

Vanaf de aanplant van de boom wordt deze begeleid in het uitgroeien naar een volwaardige boom. Het doel van de begeleidingssnoei is het verkrijgen van een (takvrije) solide stam en een goed ontwikkelde blijvende kroon. Op deze manier vermijd je ook dat er probleemtakken ontstaan die op  termijn problemen kunnen veroorzaken.

In de jeugdfase van de boom mag je maar beperkt snoeien. Er mag zeker niet meer dan 20 % van de bladmassa verwijderd worden zodat de boom vitaal genoeg blijft om zijn groei verder te zetten. Het is best dat de boom om de twee à drie jaar gecontroleerd wordt en eventueel bijgesnoeid wordt.

Onderhoudssnoei

Wanneer de boom volwassen is en de kroon zijn uiteindelijke vorm heeft aangenomen, moet deze onderhouden worden. Snoeien gebeurt hier voornamelijk om schade te voorkomen.Zware of gedraaide takken (mechanisch belaste takken) worden uitgelicht en zo nodig worden takken ingekort.

Verder gaat het bij deze snoei fase vooral om dood hout, gebroken takken en breukgevoelige takken. Als de boom goed begeleid is naar zijn volwassen fase kan de boom oud worden zonder veel problemen.

In de praktijk worden helaas niet alle bomen op de juiste wijze begeleid of zelfs helemaal niet begeleid. Het kan dan voorkomen dat een boom een probleem wordt. De boom kan uit zijn standplaats groeien of gevaarlijke situaties opleveren.Vaak worden bomen dan gekapt. Maar dat is gelukkig niet altijd nodig, het uitlichten van de kruin kan hier ook een oplossing zijn.

Uitlichten van de kruin

Het uitlichten van de kruin heeft als doel de mechanische belasting op zware takken te verminderen en de kruin zelf opener te maken. Hierdoor komt er meer licht in de binnenkruin en kan deze zich beter ontwikkelen.

Bovendien kan de wind er makkelijker door waaien wat voor minder mechanische belasting zorgt. Deze procedure tast de structuur van de boom niet aan.

Er wordt altijd rekening gehouden met de hoeveelheid bladmassa van de kruin die wordt weggesnoeid, dit mag nooit meer dat 20 % zijn zodat de boom vitaal genoeg blijft om in zijn eigen onderhoud te kunnen blijven voorzien.

Uitlichten van zware takken

Zware takken die een steile takstand hebben , een slechte aanhechting aan de stam, een combinatie van beiden of gewoon te zwaar zijn, kunnen zodanig worden uitgelicht dat de belasting voor een deel wordt gereduceerd. Bij takken met een slechte vergroeiing met de stam is dit meestal echter niet voldoende en moet je dit combineren met een verankering.

Snoeiafval

In de mate van het mogelijke wordt snoeiafval in de tuin verwerkt om zo de natuurlijke vegetatiecyclus te respecteren.

Kandelaberen en kandelaren

Kandelaberen is het inkorten van zware gesteltakken tot op 3/4de van de totale lengte. Kandelaren is het inkorten van zware gesteltakken tot op 1/2de van de totale lengte.     

Beide ingrepen probeer ik zoveel mogelijk te vermijden om volgende redenen:

  • deze methode wordt niet door alle bomen verdragen
  • deze methode veroorzaakt grote wonden bij de boom en vraagt bijgevolg erg veel energie van de boom om deze wonden af te grendelen en zo virussen en bacteriën buiten te houden en geen infectie op te lopen. Een bijkomend probleem is dat de boom de nodige energie om actief af te grendelen nu net uit de bladeren haalt, die bij deze ingreep ook verdwenen zijn. De boom moet dan uit zijn reserves putten.
  • sommige bomen verdragen deze ingreep wel en ontwikkelen voldoende nieuwe scheuten rond de wonden. Deze ontstaan uit de slapende ogen, ook adventiefknoppen genoemd.
    De scheuten hebben als nadeel dat ze om het bladverlies te compenseren heel snel groeien in de lengte om zo snel mogelijk hun bladmassa terug te hebben en de fotosynthese te heropstarten om er de suikers en koolhydraten uit te halen die de boom nodig heeft. Een bijkomend probleem is dat scheuten van slapende ogen minder stevig in de boom zitten vergroeid dan een tak van een normaal uitgroeiende boom, waardoor ze heel snel uitscheuren en om de 3 à 4 jaar moeten worden teruggezet.                                                                       
  • deze methode tast ook het wortelgestel aan. Het wortelgestel, dat minstens even groot is als de kruin van de boom en de bladeren voorziet van voldoende vocht, zouten en mineralen wordt dus ook aangetast en hierdoor sterven de overtollige wortels af. De stabiliteit van de boom kan hierdoor op termijn in het gedrang komen. Als deze methode toch moet worden toegepast, gebeurt dit best zo vroeg mogelijk in de levenscyclus van de boom en enkel bij die boomsoorten die deze methode verdragen.