道着 & 袴 – dōgi & hakama

morihei-ueshiba-arm-extended

Dōgi (道着)

Dōgi of aikidogi is de benaming van de uitrusting tijdens de training. Letterlijk betekent dit “kledij voor de (spirituele) weg”.  Daarnaast wordt ook het woord keikogi gebruikt (稽古着), een trainingspak, en is van toepassing op alle sporten, de link met krijgskunst is dus weinigzeggend.

Het witte pak wordt meestal vervaardigd uit gebleekt katoen. Er zijn producenten die dōgi’s maken speciaal gericht op aikido. Deze wijken iets af van klassieke keikogi voor martiale kunsten. Door subtiele aanpassingen beantwoorden deze dōgi’s aan de aikidopraktijk. Ze hebben kortere mouwen die tot net onder de elleboog rijken. In tegenstelling tot vele andere martiale kunsten legt aikido een grote klemtoon op grondwerk. Als gevolg hiervan zijn ‘zubon’ of broeken extra verstevigd (soms met knielappen). Daarnaast zijn de ‘rokken’ van de uwagi of jas langer zodat ze onder de hakama weggestopt kunnen worden. De kortere mauwen helpen eveneens bij de uitvoering van de vele polsgrepen binnen aikido.

Hakama (袴)

De hakama is de broekrok gedragen door aikido-beoefenaars. Hakama’s hebben doorgaans een donkere kleur. De broekrok heeft zeven vouwen (2 achteraan – 5 vooraan). Deze vouwen staan voor de 7 deugden beschreven in de Bushido-code.

seven-virtues-of-bushido1

Voorzijde:

  • Jin (menslievendheid)
  • Gi (eer en gerechtigheid)
  • Rei (beleefdheid en etiquette)
  • Chi (wijsheid en intelligentie)
  • Shin (oprechtheid)

Achterzijde:

De plooien aan de voorzijde zijn asymmetrisch geschikt. Dit kan voor westerlingen eruit zien als een schoonheidsfout. In Japan hanteert men echter andere basisprincipes bij esthetiek. Onevenwicht en onvolmaaktheid staan hoger aangeschreven dan perfectie en symmetrie.

Traditioneel werd de stof gekleurd in verschillende stappen met indigo-blauw. De stof (katoen) wordt allereerst ondergedompeld in een vat met indigokleurige verfstof tot deze volledig opgeslorpt is. Vervolgens wordt de stof uitgewrongen en gedroogd in de zon. Dit proces van kleuren en verdampen wordt verschillende keren herhaald totdat de stof de juiste kleur heeft volgens de vakman.

mashiko-indigoAmano-Kouya-Indigo-Dying2

Soms wordt een alternatieve wijze gebruikt waarbij de garen eerst gekleurd worden en dan pas geweven tot rollen stof.

IMG_3934

Deze traditioneel gekleurde hakama heeft het voordeel dat hij zich aanpast aan je persoonlijkheid, hoe mee je het draagt, hoe unieker de hakama wordt. De oorspronkelijke indigo kleur gaat geleidelijk af (dit kan afgeven op kledij of tatami) wat een uniek kleurspel als resultaat heeft.

Indigo dye is one of the most ancient of dyes used in Japan, originally imported from China about the 5th or 6th century. Indigo dye also called Ai-iro in Japanese is highly resistant to fading. Indigo dyed fabric loses its color (fades) by rubbing or washing off, sunlight does not effect its color. Amazingly, indigo dyed fabrics have been recovered from ancient archaeological sites in Japan that still retain their indigo color. In ancient Japan indigo dye was favored for its durability, its ability to hide dirt and as a mosquito repellant (the mosquito repelling properties were probably due to the alkaline solution of animal urine that was used the ancient dyeing process). To create natural indigo dye the leaves of the Japanese Ai-iro plant are crushed and placed in large vats to ferment. The liquid of plant starts off as a yellow liquid then green and as the liquid is oxidized (exposed to air) and with the help of an alkaline solution the liquid turns a dark indigo blue. The hakama or keiko gi is dipped a number of times in a vat of indigo dye until it is sufficiently colored and washed to remove excess dye.

Today synthetic indigo dye is commonly used for most commercial fabric including dying blue jeans, but the process of soaking the cotton material in the dye is the same. Indigo dyed synthetic, wool and other fabric use a different process of dyeing. Hakama dyed with natural dye tends to be very expensive, but has a longer lasting very durable blue.

Enkele traditionele fabrikanten zijn:

De hakama doe je als volgt aan:

Hakama tieing

Het opbergen van een hakama doe je als volgt:

hakama

Plaats een reactie