Kweek je buiten wiet? Dan heb je natuurlijk geen kweeklampen nodig. Maar zodra je een wietplant naar binnen verplaatst, zal je de zon moeten nabootsen. En dat blijkt in de praktijk nog vrij lastig. Zonlicht heeft namelijk bijzondere eigenschappen waar planten dol op zijn. In dit artikel lees je precies wat je moet zoeken in een kweeklamp om ook binnenshuis goed voor je wietplantje te kunnen zorgen.
De Kwaliteiten van Zonlicht
Planten zijn geëvolueerd onder een prehistorische zon. Terwijl het landschap en het leven op aarde er honderden miljoenen jaren geleden radicaal anders uitzagen, zag de zon er vrijwel hetzelfde uit als nu. De plantensoorten die toen het levenslicht zagen, hebben daarom vergelijkbare behoeftes met de planten die je vandaag in de tuin hebt. Petunia’s, varens en wietplanten hebben naast voeding en water ook licht nodig.
Maar is de kous daarmee af? Is iedere kunstmatige lichtbron goed? Peertje erboven dus en gaan met die banaan? Het zou een kort artikeltje worden als dat het geval was. Wietplanten hebben echte kweeklampen nodig om binnenshuis zo groot en sterk te kunnen worden als in de volle zon. En dat is belangrijk, want het gaat ons immers om de opbrengst van onze plantjes, toch? Dus waar moet je op letten bij het aanschaffen van een kweeklamp?
Lichtintensiteit / Verlichtingssterkte van Kweeklampen
Zonlicht is in de eerste plaats zeer intens. Vooral midden op de dag kan de intensiteit van zonlicht net zo fel zijn als 120 duizend kaarsen op 1 meter afstand. Je vraagt je misschien af wat kaarsen hiermee te maken hebben, maar kaarslicht is een standaardmaat voor het meten van lichtintensiteit. Die maat noemen we lux. Zonlicht en kweeklampen kun je dus ook uitdrukken in hoeveelheid lux. Dat is mooi, want dan kunnen we op dit vlak in ieder geval een lamp uitkiezen die zo intens als zonlicht is.
Eén lux is de verlichtingssterkte die een lichtbron van 1 candela (kaars) op 1 meter afstand heeft op een oppervlak van 1 vierkante meter.
Vaak wordt bij kweeklampen echter de maat lumen aangegeven. Dat komt omdat de maker van verlichting geen idee heeft van de oppervlakte die je ermee gaat beschijnen. Lux en lumen zijn gelukkig makkelijk om te rekenen. 1 lux is 1 lumen per vierkante meter.
Wietplanten houden van volle zon. Een onbewolkte dag levert 20.000 lux op in de schaduw. Heb je een kweekruimte hebt van 1 vierkante meter? Kies dan een lamp of lampen uit met een lichtopbrengst van meer dan 20.000 lumen. Pas wel op dat je de planten niet overbelicht of verbrandt doordat de lampen te dicht op de planten hangen.
Dag en Nacht Simuleren met Kweeklampen
De volgende belangrijke factor voor het nabootsen van zonlicht is dat zonlicht niet altijd “aan staat”. Het wordt dag en nacht op aarde, dus zijn wietplanten gewend dat het ’s nachts donker wordt. Zet dus je verlichting ’s nachts uit. Maar waarom dan? Wietplanten groeien overdag richting het licht. Daardoor rekken de vezels in de steeltjes op. ’s Nachts krijgen die vezels de kans om te worden versterkt, waardoor ze er overdag weer tegenaan kunnen. Zie het dag- en nachtritme van planten als krachttraining in de sportschool. Ga jij maar eens 24/7 aan de gewichten hangen…! Je spieren helen het beste tijdens een goede nachtrust. En dat geldt ook voor wietplanten, omdat de stelen en stam er sterker van worden. Daardoor kan de plant groter worden zonder ondersteuning nodig te hebben.
De Seizoenen
In de buitenlucht hebben wietplanten niet alleen te maken met de dag- en nachtcyclus. Ook de seizoenen spelen een belangrijke rol bij wietplanten. Vooral bij fotoperiode planten. Onze planeet voltrekt in een jaar tijd een rondje om de zon. En omdat de aarde een beetje gekanteld staat, ontstaan periodes waarin de dagen soms langer zijn dan in andere periodes. De periode waarin de dagen op zijn langst zijn noemen we de zomer. Wietplanten houden van de hoeveelheid licht (en de warmte) die ze in de zomermaanden krijgen. Dat is dan ook de reden dat wietzaadjes bij voorkeur in de lente ontkiemen. Dan pikken ze lekker de warme zomer mee.
Maar dan, als de dagen aan het einde van de zomer korter worden, gebeurt er iets bijzonders. Wietplanten weten instinctief dat een langere nacht betekent dat het straks veel te koud en donker voor ze wordt. “Winter is coming” denken ze dan. In plaats van dat ze alle energie sturen naar de takken en bladeren om groot en sterk te worden, gaan ze volop in de voortplantings modus. De vrouwtjes gaan dan bloeien en produceren de toppen waar wij natuurlijk naar op zoek zijn. In Nederland komt dat moment zo aan het einde van augustus, wanneer de daglengte korter wordt dan 14 uur.
Wietplanten gaan dus aan het einde van de zomer bloeien omdat de nacht langer duurt dan 10 uur. Als je binnen wiet kweekt, is het zaak dat je na een periode van groeien de kweeklampen eerder uit zet. Daarmee geef je het signaal dat ze mogen bloeien.
Bij autoflower wietplanten hoef je met de seizoenen overigens geen rekening te houden. Deze zelfbloeiende wietplanten gaan dankzij hun speciale genetica vanzelf over in de bloeifase. Of het nu lente, zomer of herfst is.
Het Spectrum / de Kleur van Kweeklampen
Heb je wel eens geshopt voor LED-lampen? Dan weet je waarschijnlijk dat je ze in allerlei kleurtjes hebt. We hebben het niet eens over de RGB-lampen waarmee je alle kleuren van de regenboog kunt instellen. Hoewel, dat is wel een mooi bruggetje naar wat we je willen vertellen over het spectrum. RGB (rood, groen en blauw) laten die kleuren zien omdat ze een verschillende golflengte hebben. De golflengte van rood is langer dan die van blauw. Groen zit er een beetje tussenin.
Zonlicht bestaat eigenlijk uit heel veel kleuren van verschillende golflengtes. Misschien ken je het experiment met een prisma. Dat is een geslepen stuk glas of kristal dat het witte zonlicht breekt in alle kleuren van de regenboog. Nu blijkt zonlicht in de zomer iets meer koelere kleuren te bevatten dan in de herfst. Het is voor ons bijna niet te zien, maar de zomerzon is blauwer en de herfstzon is roder. Dat komt onder andere doordat de zon lager aan de hemel staat in september dan in juni.
Daarom zijn er ook verschillende soorten kweeklampen met verschillende kleuren. Wietplanten doen het in de groei beter bij koel licht. Maar in de bloei verschuift de behoefte naar warmer licht. Het is raadzaam om bij de groeifase een lamp uit te kiezen met een koelere tint en bij de bloeifase een warm getinte lamp.
De Beste Kweeklampen
Nu je weet wat zonlicht zo speciaal maakt, weet je precies naar welke kwaliteiten je moet kijken voor de beste kweeklampen. De beste kweeklampen zijn dus fel en verschillen per fase van de wietplant.
HID-Kweeklampen
Welke lampen zijn fel én hebben de juiste tint? Traditiegetrouw worden HPS of high pressure sodium lampen tijdens de bloeifase gebruikt. Daarin wordt natrium onder hoge druk verhit, waardoor het gaat gloeien met een oranje kleur. In de groeifase worden MH of metal-halide lampen gebruikt. MH-lampen hebben een blauwachtig schijnsel dat de zomermaanden nabootst. HPS en MH-lampen zijn verschillende type gasontladingslampen.
Beide soorten lampen worden in een HID-armatuur gezet. Dat is een net woord voor een fitting. HPS- en MH-kweeklampen kun je net als gloeilampen verwisselen. Maar je moet wel opletten dat het vermogen van de lampen hetzelfde is. HID-verlichting worden namelijk voorgeschakeld. Dat wil zeggen dat je zo’n lamp niet direct in je plafonniere van de Leen Bakker kunt draaien. Voorschakelen is ervoor zorgen dat de spanning en de stroomsterkte passen bij de lamp die je in de fitting draait. Dat voorschakelen doe je met een VSA (voorschakelapparaat). De 230V uit je stopcontact wordt in de VSA teruggeschroefd naar een voltage dat je lamp kan gebruiken. Ook zit er in zo’n VSA een starter die ervoor zorgt dat je lamp kortstondig meer spanning krijgt om een vonk te creëren en de lamp aan te zetten.
CFL-Kweeklampen
MH en HPS lampen zijn perfect voor de groei- en bloeifase van de wietplant omdat ze fel genoeg zijn en de juiste tint hebben. Maar als je stekjes hebt of wiet gaat voorgroeien, kun je beter niet van die enorme lichtbakken gebruiken. Zaailingen en stekken kunnen door dat felle licht snel verbranden. Maar ze doen het wel goed bij de tint van groeilampen. Speciale spaarlampen en TL-balken voor jonge plantjes zijn het meest geschikt om deze redenen. Daar komt bij dat ze niet zoveel warmte genereren als de twee HID-lampen hierboven. TL- en spaarlampen gebruiken dezelfde techniek. Daarom noemen we ze samen CFL of compact fluorescent lights.
LED-Kweeklampen
De laatste smaak die we hebben in de categorie kweekverlichting. LED-lampen zijn totaal anders dan de eerder genoemde verlichting. Dat komt omdat LED, in tegenstelling tot HPS, MH, TL en spaarlampen een heel selectief kleurtje afgeeft. En dat kleurtje is niet geschikt voor zowel de groei als de bloei. Daarom worden LED-panelen voor kweekdoeleinden altijd samengesteld uit meerdere soorten LED’s. Rode, blauwe en soms ook ultraviolette en infrarode lampjes maken samen een paars schijnsel – precies afgesteld op wat jouw wietplantjes lekker vinden.
Het voordeel van zo’n LED-kweeklamp is dat je hem na de groeifase kunt laten hangen. Je hoeft simpelweg een andere samenstelling van LEDjes aan te zetten in de bloeifase. En dat kun je vaak doen met een knopje, afstandsbediening of regelapparatuur. Bovendien zuigt een LED-kweeklamp minder stroom dan een HID-armatuur en geeft het (iets) minder warmte af.
Conclusie: Wat is de Beste Kweeklamp?
Welke kweeklampen voor jou het beste zijn is afhankelijk van je voorkeur, kweekruimte en je ervaring. Het uitzoeken van een LED-lamp kan een tijdrovend karwei zijn. Daar staat tegenover dat ze lang meegaan en vaak geschikt zijn voor zowel bloei als groei door simpelweg een knopje om te zetten. Bij HID moet je de fysieke MH lamp vervangen voor een HPS lamp. Maar deze lampen zijn goedkoper en hebben vaak veel meer lichtopbrengst dan LED-lampen. Ga je voor de grootste opbrengst? LED wordt steeds beter, maar vooralsnog zijn HPS- en MH lampen de winnaars als het gaat om lichtopbrengst per oppervlakte.
Hoeveel uur licht werkt het beste? Lees de meestgebruikte wiet kweekschema’s op een rij bij Dutch-Headshop.