De grond onder je voeten vandaan ...

Tijdens je leven kun je met verschillende vormen van crisis te maken krijgen. Kenmerkend voor deze crisissen is dat deze een grote en langdurige verlammende invloed hebben op je privé-leven en je werkzaamheden. Twee veel voorkomende crisissen zijn: burn-out en mid-life-crisis. Maar crisissen zijn ook dringende signalen dat het zo niet meer verder kan gaan. Een crisis geeft je ook de kans om je leven in te richten met activiteiten en zaken, die beter bij je passen.

Burn-out

Burn-out ook wel burn-out-syndroom genoemd heeft te maken met het feit dat je als gevolg van een te langdurige geestelijke en lichamelijke belasting (privé en/of werk) allerlei klachten krijgt zoals onder andere: extreme vermoeidheid, geen zin in (ook niet leuke) activiteiten, niet kunnen ontspannen of slapen, erg negatieve gedachten over jezelf hebben.

Dikwijls zijn de klachten niet opeens ontstaan, maar dikwijls het gevolg van een jarenlange overbelasting. Met te weinig ontspanning. Hierdoor heb je 'roofbouw' op jezelf gepleegd (je 'levens-accu' als het ware uitgeput en deze niet voldoende 'bijgeladen'). In de afgelopen jaren heb je al verschillende keren last van bepaalde klachten gehad (hoofdpijn, veel griep, verkouden of andere klachten), maar deze klachten heb je gewoon te weinig serieus als 'signalen' genomen. De aanleiding van een al langer durende sluimerende burn-out kan een kleine gebeurtenis zijn, zoals een flinke griep, onenigheid op het werk of met je partner. Dikwijls hebben je partner, je collega's of je leidinggevende al gemerkt dat het de laatste tijd niet zo goed meer met je gaat (je bent bijvoorbeeld snel geirriteerd, je vergeet dingen).

Er zijn meerdere oorzaken van burn-out (zoals slechte sfeer op het werk), maar deze wordt dikwijls wel verder in de hand gewerkt door een onbalans tussen inspanning en ontspanning, tussen geestelijke en lichamelijke activiteiten.

Een oorzaak van burn-out kan zijn een gebrek aan zelfwaardering en zelfvertrouwen. Als je het gevoel hebt dat je het werk niet goed genoeg doet waardoor je het niet op tijd afkrijgt, ga je proberen om dit vervelende gevoel weg te krijgen door nog harder te gaan werken. Met als gevolg dat je nog meer werk krijgt, nog harder (van jezelf of van je baas) gaat werken enzovoorts. Nog meer het gevoel hebt dat je het werk niet klaar krijgt. En voor je het weet ben je in een 'negatieve spiraal' beland. Waarbij je dan tevens te weinig tijd neemt voor ontspanning in de vorm van bijvoorbeeld lichamelijk bezig zijn.
Harder werken is dus geen oplossing en overwerken helpt alleen maar op de korte duur, want het tempo overdag gaat bij overwerken omlaag. Daarnaast is het dikwijls ook zo dat je door harder te gaan werken alleen maar het probleem instand houdt! Wat wel helpt is de acceptatie dat je het werk naar beste kunnen uitvoert en dat er gewoon niet meer inzit. Of door uiteindelijk te erkennen dat deze werkzaamheden niet bij je passen.

Werken kan namelijk ook interessant voor je zijn en je energie geven.

Charles Steinmetz: ' Geslaagd zijn betekent voor een mens zijn brood verdienen met werk dat hem interesseert. Het werk dat hem interesseert , zal hem misschien niet rijk maken. En wat zou dat? Een wijs mens leert te leven. Een schrander mens leert geld te verdienen. Maar de mens die heeft geleerd te leven, is de gelukkigste van de twee. Wanneer zijn werk hem interesseert, is het helemaal geen werk.'

Kahlil Gibran: ' Arbeid is zichtbaar gemaakte liefde.'

In het geval dat je met een burn-out te maken krijgt, verdient het aanbeveling dat je hierbij deskundige ondersteuning vraagt en dat je tevens beseft dat het een behoorlijke tijd kan duren voordat je weer de 'oude' zult zijn. Bij de ondersteuning wordt dan naar je valkuilen gekeken en het waarom van de overbelasting. Verder zul je je prioriteiten in je leven anders moeten gaan bepalen.

Mid-life-crisis

Mid-life-crisis heeft te maken met het feit dat je - dikwijls rond je 40 ste - het gevoel hebt dat wat je doet of wat je bereikt hebt - privé en/of in je werk- eigenlijk niet zoveel voorstelt. Je had hele andere idealen, die niet of maar gedeeltelijk zijn uitgekomen . Ook het idee dat je leven te kort is om deze idealen nog te verwezenlijken, geeft je een depressief of een paniekerig gevoel.
Een valkuil die je bij een mid-life-crisis dikwijls kunt zien is dat je jezelf vergelijkt met succesvolle anderen of een kromme vergelijking maakt tussen wat je hebt bereikt en wat je had kunnen bereiken. De huidige situatie schilder je dikwijls als te negatief af, terwijl je aan de andere kant de ideale situatie veel te veel 'oppoetst'. Hoe groter deze twee situaties uit elkaar liggen, des te groter is je pijn.
Een andere fenomeen, dat je vaak bij een mid-life-crisis kunt zien is dat de persoon probeert de zogenaamde verloren tijd weer in te halen. Door er bijvoorbeeld weer jonger uit te willen gaan zien of door allerlei activiteiten op te gaan pakken. Of doordat hij of zij bijvoorbeeld relaties aanknoopt met veel jongere personen.

Mid-life-crisis in mindere of meer ernstige vorm heeft verscheidene oorzaken. Enkele oorzaken zijn:

* te weinig uitdaging of ontwikkeling in je werk of in je relatie, alles is erg voorspelbaar en saai geworden; de dynamiek (positief of negatief) ontbreekt gewoon;
* je doet werk onder je kunnen en mogelijkheden;
* je leven komt niet overeen met wat je eigenlijk zou willen (en wellicht ook zou kunnen); je moet jezelf tot activiteiten dwingen, die je erg beginnen tegen te staan.

Mid-life-crisis kan ook mede veroorzaakt worden doordat je negatieve gevoelens over jezelf hebt en tevens te weinig zelfvertrouwen om bepaalde zaken aan te pakken en je leven anders in te gaan richten.

Een mid-life-crisis kun je aanpakken door onder andere meer naar realistische mogelijkheden te gaan kijken en door een herwaardering van de dingen die je wel bereikt hebt. Ook door te accepteren dat deze crisis je een goede mogelijkheid biedt om je situatie eindelijk eens te gaan veranderen. Verder door als volwassene echt te accepteren dat bepaalde zaken gewoon niet voor je weggelegd zijn. Of niet bij je passen. Maar dat andere dingen wel daardoor op je weg kunnen liggen.

Een mid-life-twist is het tegenovergestelde van een mid-life-crisis, waarbij je jezelf bevrijdt uit een jarenlange keurslijf en die activiteiten gaat doen die veel beter bij je passen.